repamet@repamet.com
+90 (216) 459 13 77
XRF, LIBS ve Spektrometre Satış
7/24 Teknik Servis Desteği
repamet logo Repamet Ltd. Şti.
  • Kurumsal
    Hakkımızda
    Kadromuz
    Temsilciliklerimiz
  • Ürünler
    XRF Analiz Cihazı
    Niton XL5 Plus
    Niton XL3
    Niton XL2 Plus
    Niton XL2
    Niton DXL
    Optik Emisyon Spektrometre
    Laboratuvar Tipi Spektrometre
    Foundry Master Smart
    FM Expert
    OE720
    OE750
    Taşınabilir Spektrometre
    PMI Master Smart
    PMI Master Pro2
    Test Master Pro
    LIBS Analiz Cihazı
    Niton Apollo
  • Teknik Servis
  • Referanslar
  • Haberler
    Müşteri Haberleri
    Fuarlar
  • Sektörler
    Dökümhaneler ve Üretim
    Foundry Master Smart
    FM Expert
    OE720
    OE750
    Metal Hurda Geri Dönüşüm
    Niton XL2
    Niton XL2 Plus
    Giriş Kalite PMI Kontrolleri
    Foundry Master Smart
    PMI Master Pro2
    Niton XL2
    Niton XL2 Plus
    Niton XL5 Plus
    Niton Apollo
    Kuyumculuk ve Kıymetli Metal
    Niton XL2
    Niton DXL
    Maden ve Cevher Analizleri
    Niton XL2
    Niton XL2 Plus
    Niton XL3
    Niton XL5 Plus
    Katalitik Konvertör Geri Dönüşümü
    Niton XL2
    Niton XL3
    RoHS ve WEEE
    Niton XL2
    Niton XL3
    Metal Kaplama Ölçümleri
    Niton XL2
    Niton XL3
    Niton XL5 Plus
  • Hizmetler
    Kimyasal Analiz Cihaz Satışı
    Teknik Servis Desteği
    Tahribatlı ve Tahribatsız Analiz Hizmeti
    CRM ve SUS Numune Satışı
    XRF Analiz Kabı ve Filmi
    Total Materia – Grade Database
  • Teknik Bilgiler
  • İletişim
Teklif Alın
repamet logo
  • Kurumsal
    Hakkımızda
    Kadromuz
    Temsilciliklerimiz
  • Ürünler
    XRF Analiz Cihazı
    Niton XL5 Plus
    Niton XL3
    Niton XL2 Plus
    Niton XL2
    Niton DXL
    Optik Emisyon Spektrometre
    Laboratuvar Tipi Spektrometre
    Foundry Master Smart
    FM Expert
    OE720
    OE750
    Taşınabilir Spektrometre
    PMI Master Smart
    PMI Master Pro2
    Test Master Pro
    LIBS Analiz Cihazı
    Niton Apollo
  • Teknik Servis
  • Referanslar
  • Haberler
    Müşteri Haberleri
    Fuarlar
  • Sektörler
    Dökümhaneler ve Üretim
    Foundry Master Smart
    FM Expert
    OE720
    OE750
    Metal Hurda Geri Dönüşüm
    Niton XL2
    Niton XL2 Plus
    Giriş Kalite PMI Kontrolleri
    Foundry Master Smart
    PMI Master Pro2
    Niton XL2
    Niton XL2 Plus
    Niton XL5 Plus
    Niton Apollo
    Kuyumculuk ve Kıymetli Metal
    Niton XL2
    Niton DXL
    Maden ve Cevher Analizleri
    Niton XL2
    Niton XL2 Plus
    Niton XL3
    Niton XL5 Plus
    Katalitik Konvertör Geri Dönüşümü
    Niton XL2
    Niton XL3
    RoHS ve WEEE
    Niton XL2
    Niton XL3
    Metal Kaplama Ölçümleri
    Niton XL2
    Niton XL3
    Niton XL5 Plus
  • Hizmetler
    Kimyasal Analiz Cihaz Satışı
    Teknik Servis Desteği
    Tahribatlı ve Tahribatsız Analiz Hizmeti
    CRM ve SUS Numune Satışı
    XRF Analiz Kabı ve Filmi
    Total Materia – Grade Database
  • Teknik Bilgiler
  • İletişim
repamet@repamet.com
+90 (216) 459 13 77
XRF Yöntemi İle Tahribatsız Metal Analizi

XRF Yöntemi İle Tahribatsız Metal Analizi

Repamet Ltd. Şti. Repamet Ltd. Şti.
Teknik BilgilerXRF Analiz Cihazı
24/01/2021

Mehmet AKTÜRK (Elektronik Mühendisi – Teknik Koordinatör – Repamet Ltd. Şti.)

Alet yaparak var olan insanlık, metallerin kullanımı ile de uygarlıkları yaratmıştır. Tarihin başlangıcı ile ortaya çıkan, sırası ile bakır, kalay, altına, daha sonra demire şekil vererek binlerce  alaşımın kullanıldığı bugünlere gelinmiş ve metalsiz bir yaşam düşünülemez olmuştur.

spektrometre

Metal günümüzde başlı başına bir meta olarak değer kazanmış ve borsaları oluşmuştur. 

Farklı alaşımların farklı özellikleri, kullanım alanlarına uygun olarak seçilmesini ve kontrol edilmesini gerektirmiştir. Alaşımların ortaya çıkması ile birlikte, alaşımları  oluşturan 

elementlerin analizi gerek üretimde, gerekse de üretim sonrasında  zorunlu hale gelmiştir. Yanlış seçilmiş bir alaşım bir felakete yol açabilir.

Metal ve makine sektörünün  analiz cihazları konusundaki beklentileri aşağıdaki gibi özetlenebilir:

  • Tahribatsız veya minimum numune hazırlama
  • Hafif ve elde taşınabilir olmalı
  • Hassas ve doğru ölçüm yapmalı
  • Sık sık kalibrasyon gerektirmemeli
  • Ekonomik olmalı

Teknolojinin gelişimi ile eskiden odaları kaplayan hantal ve sadece uzman kişilerin kullanabildiği, çevreden etkilendiğinden hassas ortam gerektiren ve pahalı cihazlardan bugünlere gelinmiştir. Bunda özellikle elektronikte transistor, daha sonra tümleşik devrelerin ve kırmık (chip) teknolojisinin lambalı devrelerin yerini almasının önemi büyük olmuştur. Elektronik devrelerin küçülmesi, bilgisayarların gelişimini tetiklemiş, yazılım ayrı bir sektör halini almıştır. Bu süreç kesintisiz olarak devam etmekte, elektronikteki  bu hızlı gelişimler, birkaç yıl içinde teknolojileri demode hale getirmektedir.

Metal analizinde bir çok tekniğin yanı sıra XRF (X-Ray Flüoresans) tekniği de bu gelişmelerle birlikte kullanımı yaygınlaşan bir tekniktir.

XRF NEDİR ?

Bilindiği gibi Alman fizikçi W. Roentgen tarafından 1895 yılında  tesadüfen keşfedilen ve bilinmez  anlamında X ışını olarak nitelenen  bu ışınlar gerçekte görünen ışığın da içinde yer aldığı elektromanyetik dalga spektrumunun bir parçasıdır.

spektrum

Gözle görülemeyen, cisimlerin içinden geçebilen bu ışınlar ancak özel filmler veya dedektörlerle tespit edilebilir. Bilindiği gibi cisimler atomlardan oluşur. Atomun yapısını  BOHR modeline göre incelersek  ortada proton ve nötronlardan oluşan çekirdeğin, etrafında da elektronların olduğunu görürüz. Bu elektronlar K, L, M, N gibi farklı enerji seviyelerine sahip yörüngelerde dolanırlar.

bohr atom modeli

Herhangi bir X-ray kaynağından – bu bir X-ray tüpü veya radyoaktif kaynak olabilir – salınan X ışınları malzemedeki elektronlara çarparak onları yerlerinden uzaklaştırırlar. Bu çarpışma sonunda boşalan yere bir üst veya daha üstteki yörüngelerden elektronlar doldurur. Bu doldurma esnasında da atoma özgü enerji seviyesine sahip ikincil bir X ışını salınır. Bu olaya X-Ray FLUORESANS kısaca XRF adı verilir.

xrf oluşumu şema

Boşluğu dolduran elektronun geldiği yere göre Ka, Kb, Kg, La, Lb, Ma olarak isimlendirilen farklı enerji seviyelerine sahip ışımalar oluşur. Bu ışımalarda enerji spektrumu Ka, Kb den büyük, La yaklaşık olarak Lb ye eşittir.

xrf K L M lineXRF Spektrum Bölge 

Her elementin kendine özgü bir enerji seviyesi spektrumuna sahip olduğundan elementler birbirinden kolayca ayrılabilir.

kaynaktan gelen x ray

Malzemedeki elementin miktarı ne kadar fazla ise bu pikler o kadar yüksek olacaktır. Uygun bir dedektör, malzemeden gelen bu farklı ikincil X ışınlarını (XRF) algılar ve sayısal işaret işlemcisine (DSP) gönderir. Merkezi işlem birimi (CPU) bu işaretleri % veya ppm değeri olarak ekranda verir.

niton xlt xrf çalışma şeması

XRF tekniği, optik emisyon tekniğinden farklı olarak malzemede hiçbir tahribata neden olmaz. Malzemenin şekli de çok önemli değildir. Tel, toz gibi malzemeler de rahatlıkla analiz edilebilir.

xl2 bakır tel analizi xl3 çelik çubuk analizi xl3 talaş analizi

Ancak düşük atom numaralı elementler düşük enerji seviyelerine sahip olduğundan XRF tekniği bu elementlerde analizi güçleşmektedir. Taşınabilir XRF cihazlarında genel olarak analiz edilebilen elementler aşağıda görülmektedir. Sarı renkli elementler rahatlıkla analiz edilebilmesine rağmen, mavi renkle gösterilen elementleri sadece özel koşullara sahip (SDD dedektör ) XRF cihazları analiz edilebilmektedir. Gri renkle belirtilen elementlerin analizi ise mümkün olmamaktadır.

xrf periyodik tablo

 

XRF CİHAZLARINDA SDD (SILICON DRIFT DETECTOR) TEKNOLOJİSİ

Elektronik teknolojisindeki  gelişmelere paralel olarak, XRF dedektör alanında da bir takım gelişmeler yaşanmaktadır. Son geliştirilen SDD dedektörler, Si-PIN denilen geleneksel dedektörlerin yerini almaya başlamıştır. Bu detektörlerin avantajları:

  • Daha fazla tanecik sayımı (sn de 200.000’den fazla)
  • Daha iyi işaret/gürültü oranı (4000:1)
  • Helyum-vakum kullanmaksızın hafif element (Mg, Al, Si, P ve S analizi)
  • Daha düşük dedeksiyon limitleri
  • Daha kısa sürede daha hassas analiz

dedektör foto dedektör şema

Bu dedektörlerin en büyük avantajı Mg, Si, Al gibi elementleri helyum veya vakum kullanmaksızın analiz edebilmeleridir.

Bu tür cihazlar kolay kullanıma sahip, sadece numuneye yaklaştırmak (5 mm den uzak olmamalı) ve tetiğe basmak yeterli olmaktadır. 30’a yakın elementin kimyasal analizi ile birlikte kütüphanesinde bulunan alaşımlarla kıyaslama yaparak SAE veya DIN normunda alaşım kalite normunu da bulmaktadır. Gerekirse dahili kamerası ile numunenin  görüntüsü alınabilir, sonucu ve spektrumu ile birlikte kaydedilebilir. Uygun kalibrasyon ile kaplama kalınlığı da ölçebilmektedir. Aşağıda örnek ekran görüntüleri yer almaktadır:

niton xl3 kamera görüntüsü niton xl3 spektrum görüntü niton xl3 kaplama kalınlık ölçümü

Bu tür cihazlar, analiz anında  çok düşük güçte de olsa  X ışını yaydıklarından ithalleri ve kullanımları bazı formalitelere tabidir. TAEK bu konuda yetkili kılınmıştır. Kullanım pratikliği, doğru ve hassas olmaları nedeniyle gün geçtikçe bu cihazlar daha fazla yaygınlaşmaktadır. Metal analizi kullanımı dışında madencilik,  plastik-elektronik RoHS, arkeoloji gibi kullanım alanları vardır.

xrf analiz cihazı xrf çalışma prensibi xrf nedir
like-icon -
Son Yazılarımız
  • Beymetal Alüminyum, Alüminyum Profil Üretim Kontrollerini Hitachi Foundry Master Smart Spektrometresiyla Yapmaya Başladı!
    Beymetal Alüminyum, Alüminyum Profil Üretim Kontrollerini Hitachi Foundry Master Smart Spektrometresiyla Yapmaya Başladı!
    like-icon -
  • Uyar Döküm, Alüminyum ve Zamak Dökümlerinde Üretim Kontrollerini Hitachi Foundry Master Smart Spektrometresiyla Yapmaya Başladı!
    Uyar Döküm, Alüminyum ve Zamak Dökümlerinde Üretim Kontrollerini Hitachi Foundry Master Smart Spektrometresiyla Yapmaya Başladı!
    like-icon -
  • Emre Metal, Paslanmaz Çelik Üretimlerinde Hitachi Foundry Master Smart Spektrometresini Kullanmaya Başladı!
    Emre Metal, Paslanmaz Çelik Üretimlerinde Hitachi Foundry Master Smart Spektrometresini Kullanmaya Başladı!
    like-icon -
Ürünlerimiz
Kimyasal Analiz Cihazlarımız Hakkında Bilgiler:

Kimyasal Analiz Cihazlarımız Hakkında Bilgiler:

Detay
Takip Etmeyi Unutmayın!

Continue Reading

Önceki

Trakya Döküm, Niton XL2 Plus XRF Analiz Cihazını Tercih Etti!

trakya döküm
ck döküm
Sonraki

CK Döküm, Hitachi Foundry Master Smart Spektrometresini Tercih Etti!

Kimyasal Analiz Cihazlarımız Hakkında Bilgi Alın

XRF Analiz Cihazları, LIBS Analiz Cihazları, Laboratuvar Tipi Spektrometreler ve Seyyar Spektrometrelerde İşletmeniz İçin Yüksek Performanslı Çözümler!
Teklif Alın
Repamet logo

Gülsuyu Mah. Lefke Sok. No:16 A/B Tuğcu Plaza 34848 Maltepe İstanbul Türkiye

+90 (216) 369 73 48
+90 (216) 459 13 77

repamet@repamet.com

XRF Analiz Cihazları
Niton XL5 Plus
Niton XL3
Niton XL2 Plus
Niton XL2
Niton DXL
Repamet logo
Laboratuvar Tipi Spektrometreler
OE750
OE720
FM Expert
Foundry Master Smart
Repamet logo
Taşınabilir Spektrometreler
PMI Master Smart
PMI Master Pro2
LIBS Analiz Cihazı
Niton Apollo
Kurumsal
Hakkımızda
Gizlilik Politikası
Şartlar ve Koşullar

Tüm Hakları Saklıdır. 1988-2023 Repamet Elektronik Sistemler Mümessillik Teknik Servis ve Ticaret LTD. ŞTİ.

Close
Search

Hit enter to search or ESC to close